Chè kho Tứ Yên, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc là một trong những món ăn được quân lính của vua Lý Nam Đế xưa kia mê mẩn. Và cho đến nay, nó đã chứng minh được sức sống mãnh liệt của mình, hương vị ấy vẫn khiến bao thực khách say mê mỗi khi đặt chân tới Tứ Yên, Vĩnh Phúc.
Chè kho là món ăn bình dân và rất dễ làm, nó là một trong những món ăn đặc sản của quê hương Vĩnh Phúc. Chè kho đã rất nổi tiếng từ thế kỷ thứ 6 và cho đến nay, món ăn này vẫn rất được lòng thực khách. Đặt chân đến Vĩnh Phúc, du khách không chỉ nhớ đến Tam Đảo mờ sương mà còn nhớ đến món ăn bình dân này.
Cách nấu chè kho khá đơn giản nên bạn cũng có thể tự làm. Chè được nấu hoàn toàn từ đậu xanh nên khâu chọn đậu xanh rất quan trọng, quyết định một phần đến hương vị của chè. Đậu xanh phải là loại hạt nhỏ, lòng vàng, được xay vỡ đôi. Sau khi mua về, bạn phải nhặt hết những hạt sâu, lép, nhọn đít bởi những hạt đó dù nấu bao lâu cũng không thể chín được, khi đồ đậu lên sẽ không thể giã nhuyễn, chè sẽ không được mịn.
Những hạt đậu xanh thơm, ngon, đạt tiêu chuẩn sẽ được ngâm trong nước khoảng 12 tiếng để khi đồ, đậu sẽ nở bung, sau đó mang đãi sạch vỏ rồi phơi thật khô. Sau đó, bạn đồ đỗ xanh lên rồi giã nhuyễn đỗ. Một mẹo nhỏ để chè được mịn đó là sau khi giã nhuyễn hãy nắm thành từng nắm và dùng dao thái đậu thành những lát mỏng để đậu được tơi và mịn.
Tiếp đến là khâu pha chế nước đường. Để món chè có vị ngọt thanh, thơm, không ngán thì bạn phải pha đường và nước ấm theo một tỷ lệ nhất định, thêm chút nước gừng tạo vị cay cay đỡ ngán. Sau đó, trộn hỗn hợp nước đường với đậu và đun nhỏ lửa. Đây là công đoạn rất quan trọng, quyết định hương vị của miếng chè. Khi đun, bạn phải dùng hai chiếc đũa cả thật to, khuấy đều tay để chè không bị khê, cháy dưới đáy nồi. Nếu bị khê thì coi như nồi chè hỏng. Khi chè vừa chín tới, bạn cho thêm chút nước hoa bưởi để dậy mùi rồi múc chè ra bát miệng lớn. Rắc lên trên chút vừng trắng vừa thơm vừa đẹp mắt.
Sau khi đợi chè nguội, bạn cắt thành từng miếng nhỏ vừa miệng, xếp vào đĩa và thưởng thức. Bạn sẽ cảm thấy thực sự bất ngờ khi ăn thử, miếng chè mịn như nhung, khô ráo, vị ngọt thanh vừa phải, thơm mùi đậu xanh, có chút cay cay của gừng, phảng phất mùi thơm mát của hương bưởi. Cứ ngỡ mình chỉ ăn được một miếng là ngán nhưng bạn sẽ bất ngờ khi biết bạn đã “xử lý” xong đĩa chè từ khi nào mà không hay biết. Chè kho sẽ ngon hơn khi bạn nhâm nhi tách trà sen.
