Nhà nước và xã hội có giai cấp là hai hiện tượng có quan hệ biện chứng
với nhau, giữa chúng vừa có sự thống nhất lại vừa có sự khác biệt với nhau.
Tính thống nhất của nó được thể hiện ở chỗ trong xã hội có giai cấp thì không
thể thiếu nhà nước, đồng thời nhà nước chỉ xuất hiện, tồn tại và phát triển
trong xã hội có giai cấp. Tuy nhiên, mặc dù có sự đồng nhất như đã nêu trên thì
nhà nước và xã hội vẫn là hai hiện tượng khác biệt. Về mặt cơ cấu xã hội được
hình thành từ những giai cấp và đẳng cấp khác nhau, còn nhà nước lại được cấu
thành từ những thể chế pháp lý. Trong
mối quan hệ qua lại giữa chúng, xã hội giữ vai trò quyết định, xã hội là cơ sở
cho sự tồn tại và phát triển của nhà nước . Mọi sự biến đổi của xã hội sớm hay
muộn cũng sẽ dẫn tới sự thay đổi tương ứng của nhà nước. Ngược lại, nhà nước
cũng có sự tác động to lớn dến sự phát triển mọi mặt của xã hội.
Vai trò của nhà nước trong xã hội có giai cấp |
Nhà nước là một bộ
phận thuộc kiến trúc thượng tầng của xã hội nó có mối quan hệ mật thiết với các
yếu tố khác thuộc kiến trúc thượng tầng và ở đây nó đóng vai trò trung tâm. Với
tư cách là một bộ phận trong kiến trúc thượng tầng của xã hội nhà nước có quan
hệ với cơ sở kinh tế - cơ sở hạ tầng của xã hội.
Trong mối quan hệ với
cơ sở kinh tế, là một yếu tố thuộc kiến túc thượng tầng nên nhà nước được quy
định bởi cơ sở kinh tế. Kinh tế quyết định từ sự xuất hiện của nhà nước, bản
chất, chức năng, kiểu, hình thức và bộ máy nhà nước. Tuy vậy, nhà nước không
phải bao giờ cũng phụ thuộc vào cơ sở kinh tế một cách tuyệt đối, mà nó có tính
độc lập tương đối trong quan hệ với cơ sở kinh tế. Điều này được thể hiện: Hoặc
nhà nước có tác động tích cực đến sự phát triển của cơ sở kinh tế, hoặc nhà
nước có thể đóng vai trò tiêu cực, cản trở sự phát triển kinh tế.
Trong xã hội có giai
cấp, ngoài nhà nước trong xã hội còn có nhiều thiết chế chính trị khác như: các
đảng phái chính trị, các tổ chức xã hội, các thiết chế này hợp lại cùng với nhà
nước tạo nên hệ thống chính trị. Trong hệ thống này nhà nước đóng vai trò trung
tâm, vì rằng:
- Nhà nước là người
đại diện chính thức cho tất cả các giai cấp và tầng lớp trong xã hội, vì thế
nhà nước có cơ sở xã hội rộng nhất, tạo sự dễ dàng trong việc triển khai các
quyết định tới từng công dân trong xã hội.
- Nhà nước là tổ chức quyền lực chính trị
công cộng đặc biệt, là tổ chức mà quyền lực của nó có tính bắt buộc đối với mọi
người thông qua công cụ pháp luật.
Nhà nước có giai cấp cầm quyền |
- Nhà nước là công cụ
sắc bén nhất của quyền lực chính trị, là tổ chức có sức mạnh cưỡng chế thực
hiện những nhiệm vụ mà không có một tổ chức chính trị nào khác ngoài nhà nước
có thể thực hiện được, vì nhà nước có bộ máy cưỡng chế như: quân đội, cảnh sát,
nhà tù, nắm trong tay các phương tiện vật chất cần thiết.
- Nhà nước là một tổ
chức chính trị độc lập có chủ quyền, biểu hiện cao nhất ở quyền tự quyết. Chỉ
có nhà nước mới có quyền quyết định các công việc đối nội và đối ngoại một cách độc lập không phụ thuộc
vào bất kỳ quyền lực nào khác.
Là một bộ phận của
kiến trúc thượng tầng, nhà nước có mối quan hệ qua lại chặt chẽ với các bộ phận
khác của kiến trúc thượng tầng như chính trị, pháp luật , khoa học, nghệ thuật,
đạo đức, tôn giáo...
Tham khảo thêm:
-
- Phương pháp luận và nghiên cứu khoa học của lý luận
-
- Những quan điểm phi Mác xít về nguồn gốc của nhà nước
-
- Tìm hiểu về nguồn gốc của nhà nước
-
- Bản chất của nhà nước là gì?
-
- VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG XÃ HỘI CÓ GIAI CẤP
-
- Các kiểu nhà nước trong lịch sử
-
- Chức năng của nhà nước
-
- Hình thức nhà nước là gì?
-
- Bản chất tổ chức bộ máy và hình thức của nhà nước
-
- Sự ra đời bản chất và sự phát triển của nhà nước
-
- Chức năng của nhà nước tư sản trong lịch sử
-
- Tìm hiểu về tổ chức bộ máy nhà nước tư sản
-
- Hình thức nhà nước Tư sản trong lịch sử
-
- Tìm hiểu về sự ra đời của nhà nước Xã hội chủ nghĩa
-
- Tìm hiểu về bản chất của nhà nước xã hội chủ nghĩa
-
- Quy luật phát triển của Nhà nước Xã hội chủ nghĩa
-
- Tìm hiểu về hình thức Nhà nước xã hội chủ nghĩa
-
- Những chức năng của nhà nước xã hội chủ nghĩa
-
- Tìm hiểu về bộ máy nhà nước Xã hội chủ nghĩa
-
- Các bộ phần cấu thành của Bộ máy Nhà nước xã hội chủ nghĩa
-
- Tìm hiểu về hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa
-
- Vai trò của nhà nước trong hệ thống chinh trị xã hội
-
- Vị trí và vai trò của Đảng cộng sản trong hệ thống chính trị
-
- Tìm hiểu các các tổ chức xã hội trong hệ thống chính trị
-
- Những vấn đề về đổi mới hệ thống chính trị
-
- Tìm hiểu về nguồn gốc của pháp luật
-
- Bản chất của pháp luật là gì?
-
- Tìm hiểu các thuộc tính của pháp luật
-
- Cùng tìm hiểu về các kiểu pháp luật
-
- Cùng tìm hiểu về các hình thức của pháp luật
-
- Cùng tìm hiểu về pháp luật chủ nô
-
- Tìm hiểu về pháp luật thời phong kiến
-
- Tìm hiểu về hình thức pháp luật tư sản
-
- Cùng tìm hiểu về bản chất pháp luật tư sản
0 comments:
Đăng nhận xét